Een Ode aan het landschap: in gesprek met vrijwilligers van de Stichting Vrijwilligers Natuuronderhoud Ruurlo

Dit jaar brengen we in Berkelland een Ode aan ons landschap. Omdat we met elkaar wonen en werken in een prachtige omgeving en daar best trots op zijn! Berkelland is mooi: vanaf het water, vanuit de lucht en op de grond. Dat vinden ook Peter van Markensteijn en Aart Wierenga, vrijwilligers en mede oprichters van Stichting Vrijwilligers Natuuronderhoud Ruurlo (SVNR).

Na hun pensionering waren beide heren op zoek naar vrijwilligerswerk. In Achterhoek Nieuws kwam een oproep van Staatsbosbeheer voorbij. Zij zochten vrijwilligers voor het onderhoud van het natte Laarzenpad (Formerhoek). Via die vrijwilligersgroep zijn de heren met elkaar in contact gekomen en hebben uiteindelijk samen met de andere vrijwilligers de stichting opgericht.

“Het vrijwilligerswerk beviel heel goed, we vonden het werk leuk, maar langzamerhand werd de behoefte steeds groter om meer werk te gaan uitvoeren. Het werkgebied werd uitgebreid en is nu zo uitgegroeid dat we werken in de gehele boswachterij Ruurlo.”

Peter is penningmeester, Aart voorzitter. Peter: “We zijn nu een aantal jaar bezig, en hebben sindsdien al veel plekken in het bos aangepakt. Het heideveld bij de Molenbult is nu prachtig onderhouden, we hebben wandelpaden aangelegd en veel bospercelen ingepland met jonge bomen.”

Aart vult aan: “Het is een mooi stuk bosgebied, heel afwisselend. Een bosgebied waar we zuinig op moeten zijn.”

Liefde voor de natuur

Hoe is die liefde voor de natuur eigenlijk ontstaan? Peter is altijd al gek geweest van natuur. “En nu kan ik een bijdrage leveren om het te onderhouden, dat vind ik heel mooi en zinvol. Het werk is leuk, ik kan mijn ei er in kwijt.” Bij Aart is de liefde voor natuur later gekomen. “Ik ben opgegroeid tussen de computers, een heel andere omgeving. Maar ik had er ook geen tijd voor. Ik ging in het weekend wel eens naar het bos, maar niet vaak. Maar nu vind ik het ontzettend leuk om in de natuur bezig te zijn. Maar ik ben geen groot natuurkenner.”

Peter: “Ook de samenwerking binnen de vrijwilligersgroep maakt het werk leuk. Het is een heel gemêleerd gezelschap, echt heel verschillende mensen. Je ontmoet mensen die je anders niet had leren kennen.”

Aart: “Het is een gezellige groep, we kunnen ook leuk ouwehoeren met elkaar.”

De vrijwilligers werken aan de hand van een jaarwerkboek. “Vanuit Staatsbosbeheer krijgen we een opdracht. Voor de uitvoering daarvan hebben we vrij veel vrijheid. We weten waar het werk ligt, wat er gebeuren moet en gaan aan de slag. We moeten ons uiteraard aan de regelgeving houden die is vastgelegd in de Natuurwet. Via een app worden de vrijwilligers geïnformeerd waar we aan het werk gaan en wat we gaan doen. Er is een aanhanger met hierin al het benodigde gereedschap, zoals handgereedschap, bosmaaiers, motorzagen enzovoorts, deze wordt meegenomen naar de klus.”

Heel bijzondere opdracht

De werkzaamheden zijn heel divers. Bramen verwijderen, wandelpaden maaien, bomen en struiken snoeien, bospercelen uitdunnen, omheiningen zetten, bospercelen met jonge bomen inplanten, van alles komt voorbij.

Toch was er 1 opdracht wel heel bijzonder. “Het maken van broeihopen voor ringslangen. Dat was apart. We weten dat ze hier zitten. Reptielen organisatie (RAVON) had contact gezocht met Staatsbosbeheer. Daar was het idee ontstaan om broeihopen in de Achterhoek te maken voor slangen. Zo kwam deze opdracht ook bij ons terecht. Het afgelopen jaar zijn we daarmee begonnen. Dat is echt heel leuk, het is heel anders dan de normale werkzaamheden.”

Vanuit RAVON krijgen de vrijwilligers instructies hoe ze dit moeten doen. “Een deskundige van RAVON ging met ons mee. Die ziet dingen die wij niet zien. Hij weet de slangen te vinden en zo een plek aan te geven waar de broeihopen moeten komen.”

“Komend jaar maken we er nog 2 broeihopen bij en we hopen zo dat dit een positief effect op de populatie van deze reptielen zal hebben. Je gaat oude takken verzamelen, dan gaat er paardenmest in, en je dekt het af met hooi, gras en sloot-vegetatie.” En dan maar hopen dat de slangen er eieren in gaan leggen.

Niet alle klussen zijn even succesvol. “Vanuit de afdeling ecologie van Staatsbosbeheer wordt veel bedacht. Ook bijzondere experimenten. Zo hebben we ook plaatsen aangelegd voor levendbarende salamanders. Er worden ondiepe gaten gegraven, daar overheen worden  rubberen tegels gelegd, zodat de salamanders hieronder hun jongen kunnen baren. Dit hebben we op zo’n 15 plekken gedaan. Heel experimenteel en leuk om te doen. Maar helaas bleken na enige tijd de rubberen tegels verdwenen. Meegenomen door iemand blijkbaar. Dat is jammer.”

Voldoening

Het vrijwilligerswerk geeft de heren veel voldoening. Peter: “Als de klus klaar is en je ziet het resultaat , dan geeft dat een goed gevoel. Weer een stukje klaar voor het behoud van het mooie bos. En als je dan in je vrije tijd met je familie door het bos loopt en ziet waaraan je gewerkt hebt, dan denk je wel even ‘dat hebben we toch weer mooi gedaan’.” Aart vult aan: “Maar ook de kameraadschap onderling vind ik heel mooi. Via de vrijwilligersgroep krijg je veel nieuwe sociale contacten. Als je dan privé iets geregeld moet hebben, is er eigenlijk altijd wel iemand die je wil helpen.”

Meer weten over het vrijwilligerswerk en de Stichting Vrijwilligers Natuuronderhoud Ruurlo? Kijk dan eens op www.svnruurlo.nl.